İstanbul Havalimanı’ndan Hanoi uçağına nasıl bindim bilmiyorum..
San Francisco’da yaşayan Vietnam asıllı arkadaşım Amy bana tarihleri söylediğinde gidebileceğime hiç ihtimal vermemiştim. Sene sonu, toplantılar, iş seyahatleri, en yoğun dönemimdi Kasım sonu – Aralık başı. Ama 7 sene önce tanışıp çok iyi arkadaş olduğum Amy ve Sam ile yıllardır hep bunun hayalini kurmuştuk. Şimdi onlar ailecek Vietnam’a gidiyorlardı. Tüm geziyi anneleri lokal bir tur firması ile kendilerine özel organize etmişti. Yedi gün kuzeyde Hanoi çevresinde, iki gün de güneyde Saigon (Ho Chi Minh) de geçirecekler ve daha önce hiç gitmedikleri yerlere gideceklerdi. Üstelik ailecek Vietnam’a en son 15 yıl önce gitmişlerdi ve bu özel tura beni de davet ediyorlardı. Bu fırsatın bir daha karşıma çıkmayacağını çok net biliyordum. Gözü kararttım, THY'den uçak biletlerimi aldım ve neredeyse hiçbir şey okuyup araştırmaya vakit olmadan yola çıktım...
Vietnam’a Hazırlık
Okumadan araştırmadan dediysem tabii hava durumu, vize, para birimi, saat farkı gibi detayları saymıyorum:) Siz de Vietnam'a gitmeye niyet ederseniz faydalı olacak birkaç bilgiyi toparladım.
Hava Durumu Vietnam güneydoğu Asya’da, Çinhindi denilen bölgede kuzeyden güneye 2700 km’lik ince uzun bir kara sahasına yayılıyor. Ülkenin güneyinde tropikal, kuzeyinde subtropikal iklim yaşanıyor. Mayıs-Eylül ayları arasında güney musonları oluyor. Dolayısıyla Vietnam’a gitmek için en iyi aylar Ekim-Kasım ve Mart-Nisan. Biz Kasım sonu, Aralık başı oldukça kuru ve sıcaklık olarak da ideal bir havaya denk geldik. Kuzeyde 24-25 C dereceler, güneyde 30-31 C dereceler seyrediyordu; fakat çok görmek istediğim Danang’ın da bulunduğu ülkenin orta kısımında bu mevsimde musonlar olduğu için orta Vietnam’ı hiç gezemedik.
Saat Farkı İstanbul'dan Hanoi'ye uçuş süresi 10 saat olsa da, Vietnamla farkımız sadece 4 saat. Dolayısıyla Türkiye'den uçunca çok ciddi bir jetlag söz konusu olmuyor.
Yanınıza Alın Gezimizin içeriğinde dağ, bayır, nehirde kano, Ha Long Bay’de Cruise gezisi olduğu için yanıma güzel bir sineksavar (Nutralen), böcek ısırıkları için krem (Fucicort) , alerji ilacı ve güneş kremi almayı ihmal etmedim. Bir de eczanenin sahibi Asya ve Afrika’da çok seyahat ettiği için bana yanımda probiyotik de götürmemi tavsiye etti, çok farklı yemekler yiyeceğimiz için. Sizin de aklınızda bulunsun. Yağmurluk, şapka, spor ayakkabı zaten seyahat klasikleri, olmazsa olmazlar..
Vize Vietnam için vize gerekiyor. Online başvuru yapıp kısa sürede alabiliyorsunuz. Konaklama süresi ve seyahat amacına göre vize bedelleri farklılık gösterebiliyormuş. Yeşil veya gri pasaportlara vize gerekmiyor.
Para Birimi Vietnam para birimi Dong! 1 TL yaklaşık 4000 Dong, 1 USD 23,200 Dong ediyor. Paramızın hala değerli olduğu ender ülkelerden biri Vietnam. Biz yanımızda bozdurmak için USD götürdük. Döviz bürosuna gerek kalmadan otelden de aynı kurdan bozdurabildik. Çoğu mağaza ve restoranda kredi kartı geçiyor, ama sokak yemekleri, çarşı-pazarda pazarlık için nakit bulundurmakta fayda var. Özellikle yeme-içme fiyatları çok uygun olduğu için 7-8 günlük bir gezi için ilk etapta 250-300 usd civarı nakit bozdurmanız yeterli olur.
Yazı / Konuşma Dili Vietnam'da Vietnamca konuşuluyor. Oldukça kafa karıştırıcı bir dil çünkü aynı kelime, aynı yazılışla sadece vurgusu değişerek 5-6 farklı anlama gelebiliyor. Diğer yandan birkaç harf değişikliği hariç Latin alfabesini kullanmaları benim gibi bir turist için son derece pozitif bir durum. En azından sokak adı, tabela, menüdeki yemek isimlerini okuyup anlayabiliyorsunuz .
Hanoi’den Ho Chi Minh'e
Gelelim seyahat rotamıza..
Bu yazı bir romana dönüşmesin diye Vietnam yeme-içme duraklarımızı ve mutfak kültürünü ayrı bir başlık altında anlatmaya karar verdim. Burada sadece gezdiğimiz ve konakladığımız yerleri, ilgi çekici bazı bilgileri paylaşıyor olacağım. Daha önce de bahsettiğim gibi tur programını Vietnamlı arkadaşlarımın anneleri lokal bir acente ile organize etti. Merak edenler için acentenin adı Vietnam Decouverte. Yolculuğumuza kuzeyde ülkenin en önemli tarihi ve kültürel noktalarının bulunduğu başkent Hanoi'den başladık. Vietnam'da ilk dersimiz trafik kurallarıyla ilgiliydi. Ülkede araba sayısının 20 katı kadar motorsiklet bulunuyor ve trafik çıldırmış! Karşıdan karşıya geçerken rehberimizin bize söylediği "sakın durma, koşma, tereddüt etme" idi. Sabit hızla yürümeye devam edince araçlar çarpmadan karşıdan karşıya geçebiliyorsunuz. Alışma süresi 2 gün, ama dikkatli olmak şart.
İkinci dersimiz ise sokak yemekleri ile ilgili. Biz nerede yiyeceğimizi hep bilerek gittik. Oldu da elinizde tavsiye yoksa temel kriter o yerin dolu olması. Sirkülasyon ne kadar çok, bozuk bir şey yeme ihtimaliniz o kadar düşük. Yanınızda genel hijyen için ıslak mendil, el dezenfektanı da her ihtimale karşı bulundurun. Hijyen açısından restoranlarda çok sıkıntılı bir durum olmasa da içiniz rahat etsin :)
Hanoi'de Görülecekler & Yapılacaklar
Hoan Kiem Gölü Hanoi'nin merkezinde eski şehirde yer alan, ortasında küçük bir adacık ve tapınak (Ngoc Son) ile beraber mistik bir kılıç efsanesi ile anılan göl, görülmeye değer yerler arasında. Bizim kaldığımız Silk Path Boutique Otel de bu gölün kenarındaydı ve hem hizmet bakımından, hem de ulaşım açısından çok rahat ettik. Göl, tarihi geçmişe sahip olduğu kadar güncel ve sosyal yaşamın da merkezinde. Sabah çevresinde koşanlar ve Tai Chi yapanları görebilirsiniz.
Eski Şehir ve 36 Sokak (Old Quarter & 36 Streets) 1000 senelik geçmişe sahip Hanoi'nin eski merkezi ve 36 sokağı, Fransız sömürgeliği döneminde izler taşıyan binalarıyla aynı zamanda "French Quarter olarak da biliniyor. 36 sokak tarih boyu bu sokaklarda satılan, üretilen ürünlerin adıyla anılmış. Bir nevi bizim Kapalıçarşı'daki Bedestenlerimiz gibi, daha geniş ve açık bir alana yayılmış halini düşünün. Bir de aralara tapınaklar, sokak yemekleri, kafe ve barlar ekleyin. Hanoi'de mutlaka görülmesi gereken yerlerden.
Cyclo Turu Hanoi'de o curcunanın içinde bir de cyclo ile dolaşmak apayarı bir tecrübe. Olmazsa olmazlardan...
Ho Chi Minh Mozolesi Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'nin babası, komünist harekatın temsilcisi ve en önemli liderleri Ho Chi Minh'in mozalesi dışarıdan bakıldığında bizim Anıtkabir'i andırıyor ve Moskova'daki Lenin mozalesinden esinlenerek inşa edilmiş. Sıkı güvenlik önlemleri ile, kılık kıyafet düzgün olacak ve kesinlikle fotoğraf çekilmeyecek şekilde içeri tek sıra olarak girdiğimizde bir de ne görelim?! Ho Chi Minh'in mumyalanmış bedeni ölümünün ardından 50 yıl geçmiş olmasına rağmen mükemmel şekilde, neredeyse canlı gibi duruyor !
Vietnam Etnoloji Müzesi Vietnam kültürünü, etnik gruplarını ve tarihçesini tüm detaylarıyla anlatan müzenin en güzel tarafı bahçesiydi bana göre. Tamamen bambudan yapılmış geleneksel köy evlerinin içine girip gezmenizi tavsiye ederim.
Hoa Lo Cezaevi Müzesi 20'inci yüzyılın en uzun ve kanlı savaşlarından Vietnam Savaşı'nın izlerini taşıyan cezaevine Amerikalı savaş mahkumları "Hanoi Hilton" lakabını takmış. Fransızlar tarafından inşa edilen 450 mahkum kapasiteli hapishanede mahkum sayısının 2000'lere kadar çıktığı söyleniyor. Moral bozucu olsa da, Hanoi'de iz bırakan duraklarımızdan biriydi.
Literatür Tapınağı ülkenin aynı zamanda en eski üniversitesi olarak bilinen Literatür Tapınağı, dönemin ünlü filozofu ve politikacısı Konfüşyüs'a adanmış ve zamanında sadece aristokratlar ve imparator ailesinden gelenlerin eğitim gördüğü bir okulmuş.
Su Kuklası Tiyatrosu (Water Puppet Theatre) Vietnam kültürünün geleneksel gösterilerinden su kuklasının 1000 yılı aşkın bir tarihi olduğu ve pirinç tarlalarından çalışanlar tarafından uydurulduğu söyleniyor. Su üzerinde ve canlı müzik eşliğinde tanrıları temsil eden hayvan karakterlerin oyunu aynı zamanda UNESCO'nun somut olmayan kültür mirasları listesine girmiş. Biz Hoan Kiem gölü kıyısındaki Lotus Water Puppet Show'da gösteriyi izledik. Toplam 50 dakika sürüyor, yarım saat izlemek yetiyor, ama vaktiniz varsa gitmişken bir kere görmeye değer.
Hoa Lu Ninh Binh (Eski Başkent)
Hanoi keşiflerinden sonra arabayla 100 km mesafede yer alan, ülkenin tarihi başkenti Hoa Lu'ya geçtik. 10 ve 11'in yüzyılda o zamanki adıyla Dai Co Viet imparatorluğunu yöneten en önemli kralların, Dinh ve Le hanedanlarının tapınakları yer alıyor burada. Sadece tarihi açıdan değil, doğası da bir harika. Ha Long Bay'in karadaki uzantısı gibi dağlar ve pirinç tarlaları tam bir doğa şöleni sunuyor.
Tam Coc (Nehirde kano turu)
Hoa Lu'yu gezdikten sonra hemen yakınında bulunan Tam Coc nehrinde harika bir doğanın içinde yaklaşık 1.5 saat süren kano turu yapıp geceyi geçireceğimiz Hidden Charm Resort Ninh Binh'e geçtik. Bu nehir turu bir sonraki gün Lan Ha Bay'de karşımıza çıkacak manzaraların bir ön alıştırması gibiydi.
Lan Ha Bay , Cat Ba Adası
Sonraki durağımız Ha Long Körfezinin güneyinde yer alan ve Ninh Binh'den yaklaşık 120 km uzaklıktaki Lan Ha Bay. Neden Ha Long yerine Lan Ha'dan çıkış yapmayı seçtik ? Ha Long 25 sene önce turizme açılmış ve her gün yüzlerce gezi teknesi çıkış yapıyormuş. Lan Ha Bay turları ise 2 sene önce başlamış ve nispeten daha az turistik, gezi tekneleri daha yeni ve gezdiğiniz bölgedeki tekne sayısı çok daha az. Bizim çıktığımız La Pinta Cruise teknesi mesela 16 kamaralıydı. En fazla 32 kişiyle yolculuk ediyorsunuz. Gemiler full pansiyon ve yemekler şahane. Ayrıca isteyenler için teknenin dışında da mağara keşif aktiviteleri yapıyorlar. Biz Vietnam'ın en büyük adası Cat Ba adasına çıktık ve Trung Trang mağarasını gezdik. Akşam yemeği öncesinde spring roll atölyesi, yemek sonrası mürekkep balığı avı ve sabah 6'da Tai Chi dersi gibi pek çok keyifli aktivite de tura dahil edilmişti. Ha Long ya da Lan Ha çıkışlı bir tekne turu buraların olmazsa olmazlarından :)
Kutsal Yen Tu Dağları
Geldik seyahatin benim için en heyecanlı bölümüne!
Bol miktarda keyif içeren tekne gezimizden sonra Ha Long körfezinden dağlara doğru 70 km mesafede, Quang Ninh'e bağlı Yen Tu köyüne vardık. Yen Tu Vietnam'ın Budist Başkenti olarak biliniyor. 13. yüzyılda, Kral Tran Nhan Tong, ülkeyi Çin sömürüsünden kurtardıktan sonra burada Zen hayatı seçerek Budizm okulları kuruyor. 11 pagoda ve sayısız tapınak içeren dağlarda günümüzde de Budist rahipler eğitim alıyor ve her sene ay takviminin ilk gününde başlayıp üç ay süren Yen Tu Festivali kutlanıyor. 1068m yükseklikte yer alan ve Vietnam'ın en büyük bronz Buddha heykelinin yer aldığı dağlara tırmanmadan önce otelimiz Legacy Yen Tu'ya yerleştik. Otel 13'üncü yüzyıldan kalma Vietnam saray mimarisi ile müthiş bir zevkle tasarlanmıştı. Vaktimiz kısıtlı olmasa burada kafa dinlemek için en az 3-4 gün kalmak isterdim.
Vardığımız gün bisikletlerle Yen Tu köyü ve pazar yerini gezdikten sonra ertesi sabah erkenden tapınak ziyaretleri için yola koyulduk. Yen Tu dağlarına tırmanışta arada iki teleferik olsa da, yol boyunca çok sayıda dik basamak ve düz olmayan taş zemin oldukça zorlayıcıydı. Bambu ve çam ormanları arasında yaklaşık 3.5 km tırmandık ve toplamda 4 pagoda (tapınak) ziyaretinde bulunduk. En tepeye çıkışta zorluk derecesi de zirve yaptı.
Her dakikasıyla unutulmaz bir tecrübeydi Yen Tu tırmanışı...
Ho Chi Minh City (Saigon)
Doğada geçen 3-4 günün ardından Ho Chi Minh'e ya da eski adıyla Saigon'a uçmak için Hanoi'ye geri döndük. Hanoi - Ho Chi Minh arası uçakla 2 saat sürüyor. Biz iç hat uçuşunda Vietnam havayolunu kullandık.
Hanoi'nin tarihi ve kültürel bolluğundan sonra Ho Chi Minh, Vietnam'ın en kalabalık şehri ve modern yüzü olarak gökdelenleri, lüks mağazaları ile çıktı karşımıza. Vietnamlı arkadaşlarım Amerika'ya göç etmeden önce Saigon'da yaşadıkları için güneyde rehber almadık ve kendimiz gezdik.
Paris'teki Notre Dame Kilisesi'nin kardeşi Saigon Notre Dame Bazilikası, Fransız mimarisi ile inşa edilmiş Merkez Postahanesi (Post Office), Opera Binası ve sokak lezzetlerinin toplandığı Ben Thanh Pazarı duraklarımız arasındaydı. Savaş Kalıntıları Müzesi'ne girmedik ama burasını da görülecek yerler arasında sayılabilirim. Şehirden biraz uzakta yer alan ve Vietnam savaşının kazanılmasında büyük rolü olan Cu Chi Tünellerini de görmeye gidemedik ama vakti olanlar için burası da önerilir. Yine şehir dışında tur yapmak isteyenler için Mekong Delta Turu seçenekler arasında yer alıyor.
Ho Chi Minh City'de, konakladığımız Hotel Des Arts Saigon M Gallery merkezdeki pek çok binaya yürüme mesafesindeydi. Ayrıca otelin teras barı ve Pazar günleri brunch'ı şehrin "in"leri arasındaymış. Aklınızda olsun..
Vietnam yeme-içme duraklarımız pek yakında ayrı bir yazıda geliyor!
